TA NEA
PENΟΣ AΠΟΣTΟΛIΔHΣ
Aιρετικός ώς το τέλος
Πέθανε χθες, στα ογδόντα του χρόνια, ο αιρετικός φιλόλογος, συγγραφέας και δημοσιογράφος Pένος Aποστολίδης
«Στις 2 Μαρτίου του 2004 κλείνω τα 80. E! Αρκετά είναι, βρίσκω. Ο θάνατος όποτε θέλει κληρώνει!», έγραψε ο Ρένος Αποστολίδης στο οπισθόφυλλο του τελευταίου του - προκλητικού, όπως του ταίριαζε - βιβλίου «Όλα όσα γνωρίζουν οι Νεοέλληνες για τους Αρχαίους Έλληνες» (Κάκτος), που περιείχε 240 λευκές σελίδες.
Ο θάνατος κλήρωσε γρήγορα. Ένα οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο χθες, μπροστά στον γιο του Ήρκο, έκοψε το νήμα της ζωής του. Δημοσιογράφος από τα γεννοφάσκια του, φιλόλογος από τους πλέον καταρτισμένους, κριτικός λογοτεχνίας, ανθολόγος, ο Ρένος Αποστολίδης υπήρξε μία έντονη όσο και ιδιόρρυθμη προσωπικότητα της λογοτεχνικής και πολιτικής ζωής της Αθήνας. Γιος του δημοσιογράφου και ανθολόγου Ηρακλή Αποστολίδη, του οποίου το σπίτι υπήρξε φιλολογικό στέκι της εποχής, ο Ρένος σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας. Στη διάρκεια του Εμφυλίου, φοιτητής ακόμη, υπηρέτησε τη θητεία του στον κυβερνητικό στρατό. Τις εμπειρίες του από την περίοδο εκείνη τις αποτύπωσε στο βιβλίο «Πυραμίδα 67».
Από το 1950 υπηρέτησε τη Μέση Εκπαίδευση ως φιλόλογος σε δύο μεγάλα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Έγραψε πάνω από 35 βιβλία - διηγήματα, δοκίμια, μελέτες, ποίηση. Ανάμεσά τους τη νουβέλα «A2», το «αντιμυθιστόρημα» «Γρασαδόρος και τα χειρόγραφα του Μαξ Τοντ», τις συλλογές διηγημάτων «Αυτός που γαβγίζουν οι σκύλοι», «Το μαύρο καράβι», αλλά και τα «Απάντηση στην πυραμίδα 67», «Ιστορίες από τις νότιες ακτές», «Από τον κόσμο Ρα», «H άλλη ιστορία», «H αυτοκρατορία των σκουπιδιών», «H δίνη», «Καμένα φρένα», «Ο κεραυνός», «Οι γάτες», «Ουλάν Μπατόρ», «Καίγε», «Στη γέμιση του φεγγαριού». Μαζί με τον πατέρα του Ηρακλή ξεκίνησε την «Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας» (ποίησης και διηγήματος) που συνεχίζεται για τρεις γενιές, έχοντας έως τώρα αποδώσει πέντε τόμους.
Πριν από ενάμιση χρόνο εξέδωσε, μαζί με τους γιους του Ήρκο και Στάντη, τον τόμο «K. Π. Καβάφης, Άπαντα τα δημοσιευμένα ποιήματα», εξέλιξη της ανθολόγησης που επίσης έκανε ο Ηρακλής Αποστολίδης το 1933, ερχόμενος σε αντιπαράθεση με τη φιλοπαλαμική διανόηση της εποχής.
«Να είστε ασυμβίβαστοι»
Με «αναρχικές» συμπεριφορές αλλά και αμφιλεγόμενες, κάποτε, επιλογές και πεποιθήσεις, ήρθε σε αντιπαράθεση και με τη χουντική λογοκρισία αλλά και με την προχουντική Δικαιοσύνη, καταδικαζόμενος για εισβολή στη Βουλή του 1964 επικεφαλής διαδηλωτών. Είχε δηλώσει ότι δεν ψήφιζε ποτέ (έριχνε άδειο φάκελο), ότι ήταν «εναντίον των πολιτικών παρατάξεων και των κυκλωμάτων». Αιρετικός εκ πεποιθήσεως, συμβούλευε τους νέους να είναι ασυμβίβαστοι, γιατί «όποιος σκύβει το κεφάλι δεν πρόκειται να περάσει καλύτερα». Ο ίδιος άλλωστε υπήρξε, κατά δήλωσή του, «κακός στρατιώτης».